Scenariusze zmiany

Wartość zmiany może być określona wówczas, gdy uprzednio określimy jej scenariusz. Tradycyjnie i często stosowany jest scenariusz ramowy zmiany, określony przez piramidę Bauera:  

Piramida Bauera

 Przed sformułowaniem scenariusza zmiany powinniśmy wykonać analizę SWOT, która pozwoli odpowiedzieć na pytania:

  • Czy dana mocna strona pozwoli nam wykorzystać daną szansę?
  • Czy dana mocna strona pozwoli nam zniwelować dane zagrożenie?
  • Czy dana słaba strona ogranicza możliwość wykorzystania danej szansy?
  • Czy dana słaba strona potęguje ryzyko związane z danym zagrożeniem?

Zmiany innowacyjne

W praktyce innowacyjnych zmian w przedsiębiorstwie, najważniejsze zmiany mają charakter:

  • innowacji technicznych –  produktowych i procesowych
  • innowacji nietechnicznych  – organizacyjnych i marketingowych ( w tym zmiana modelu biznesowego).

W praktyce, warunkiem koniecznym efektywnego wprowadzania innowacji technicznych jest uprzednie dokonanie innowacji organizacyjnych.

Można postawić tezę, że  wspieranie innowacji technicznych ma charakter wyspowy, tj. wspomagając  wyspy sukcesu (procesowe – w łańcuchu tworzenia wartości, produktowe –  w  czasie) – w przeciwieństwie do innowacji organizacyjnych, tworzących fundament trwałego wzrostu i systemowego tworzenia nowych, innowacyjnych rozwiązań.

Zmiany modelu biznesowego

W przedsiębiorstwach projektowo – produkcyjnych nowe modele premarketu, marketu i aftermarketu wymuszają zmiany modelu biznesowego przedsiębiorstwa, tj. metody na powiększenie i wykorzystanie zasobów w celu przedstawienia klientom oferty przewyższającej ofertę konkurencji, przy jednoczesnym zapewnieniu dochodowości. Zmiany modelu biznesowego wiążą się ze wzrostem ilościowej i jakościowej kooperacji z klientami we wszystkich fazach życia produktu:

  • premarket: wzrost proaktywnej kooperacji z klientami przy powstawaniu / kreowaniu produktu rozszerzonego
  • market: przechodzenie z produktu do usługi via produkt (PaaS)
  • aftermarket: wzrost proaktywnej kooperacji z klientami przy obsłudze i wsparciu eksploatacyjnym produktu.    

Zmiany modelu biznesowego wiążą się z odpowiedziami na pytania:

  • do jakiej grupy docelowej produkt jest kierowany,
  • jakie wartości (korzyści) produkt ma oferować klientom,
  • jakie mają być strategie dostarczania tych wartości,
  • w jaki sposób owa wartość ma być wytworzona,
  • jak należy kształtować cenę produktu.

Myślenie projektowe (design thinking)

Jedną ze współczesnych i perspektywicznych metod kreowania scenariuszy zmiany jest myślenie projektowe (design thinking). Od strony historycznej, inspiracją metodologiczną dla myślenia projektowego jest projektowanie inżynierskie.  Projektowanie, w znaczeniu obecnie funkcjonującym w słownictwie biznesowym, to określona celowość działań, odnoszących się do pracy z danymi. Projektowanie realizowane jest w sposób celowy, pod kątem konkretnych, mierzalnych wyników. W myśleniu tym prototypuje się / projektuje nie tylko produkty, ale także usługi, wrażenia, procesy i inne rzeczy uważane powszechnie za nienamacalne. To podejście badawcze do rozwiązywania problemów, które zawiera i równoważy analityczne i kreatywne procesy myślowe. W szczególności, w formule tej projektować możemy zmiany modelu biznesowego firmy, 

Etapy myślenia projektowego wg  Beverly Rudkin Ingle to:

  1. zrozumienie zadań stojących przed firmą, niezbędne do zidentyfikowania problemu
  2. definiowanie wyzwania i powodu, dla którego należy się z nim zmierzyć
  3. ideacja – wymyślanie rozwiązań problemu
  4. prototyp – po przeglądzie i selekcji rozwiązań, wybór prototypów do badań
  5. testowanie – badanie prototypów (odpowiednik wdrożenia pilotażowego)

Myślenie projektowe z zasady nie jest linearne, ma często charakter heurystyczny i iteracyjny.

Na rynku polskim dostępne są m.in. pozycje Tima Browna oraz Beverly Rudkin Ingle, przedstawiające koncepcję myślenia projektowego, a także odnośna publikacja PARP. W Polsce w obszarze myślenia projektowego działa m.in. konsultingowa grupa trenerska DT Makers. Cenny dorobek w obszarze projektowania usług (design service) na bazie design thinking posiada Wojciech Ławniczak.